Lekcja 18

¡Hola! ¿Qué tal?

Witam Cię jak zwykle bardzo serdecznie na kolejnej lekcji języka hiszpańskiego. Dzisiaj zajmiemy się ubraniami oraz stopniowaniem przymiotników. Zatem usiądź wygodnie, odpręż się i... zaczynamy!

Zacznijmy od czasownika "llevar", który poznałeś już kilkakrotnie w różnych znaczeniach. Przypomnę Ci, że oznacza on "zabierać, nosić, zawierać". W powyższym znaczeniu oznacza on oczywiście "nosić, mieć na sobie". Możemy go używać osobno np: "¿Qué llevas normalmente?" - "Co zazwyczaj nosisz?" lub z formą czasownika "poner" - "puesto", która oznacza "włożony, nałożony, położony", a więc całe wyrażenie "llevar puesto" oznacza dosłownie "nosić włożone", czyli po prostu mieć na sobie.

Żeby odpowiedzieć na powyższe pytanie, musisz najpierw poznać różne części garderoby.

"la ropa" to ogólnie "ubranie"
"la prenda de vestir" to "część garderoby"
Oto przykładowe części garderoby:

"los pantalones" - "spodnie", słowo to pojawia się często także w liczbie pojedynczej "el pantalón"
"los vaqueros" - "dżinsy" lub "los pantalones vaqueros" - "spodnie dżinsowe"
"la falda" - "spódnica"
"el vestido" - "sukienka"
"el jersey" -"sweter"
"la camiseta" - "koszulka"
"la camisa" - "koszula"
"el traje" - "garnitur"
"la chaqueta" - "żakiet/marynarka"
"el abrigo" - "płaszcz"
"la cazadora" - "kurtka"
"la bufanda" - "szalik"
"los guantes" - "rękawiczki"
"la ropa interior" - "bielizna"
"las bragas" - "majtki damskie"
"los calzoncillos" - "majtki męskie"
"el sujetador" - "biustonosz"
"los calcetines" - "skarpetki"
"las medias" - "pończochy"
"los pantys" - "rajstopy"
"los zapatos" - "buty"
"las botas" - "buty zimowe" (botki/wysokie)
"las zapatillas" - "buty sportowe" lub "pantofle"
"las chanclas"- "klapki"

Znając już części garderoby, powiedz:

"¿Qué llevas puesto ahora?" - "Co masz teraz na sobie?"

"Yo llevo una falda vaquera, una camiseta de tirantes negra y unas zapatillas ya que estoy en casa" - "Ja mam na sobie dżinsową spódnicę, czarną koszulkę na ramiączkach i pantofle, jako że jestem w domu".
"la camiseta de tirantes" - "koszulka na ramiączkach"
Koszulka może też być "z krótkim rękawem" - "la camiseta de manga corta" lub "z długim rękawem" - "la camiseta de manga larga".
"ya que" to bardzo przydatny łącznik, oznaczający "jako że"

A teraz kolejne pytanie:

"¿Qué llevas (puesto) normalmente?" - "Co zazwyczaj nosisz na sobie?"

"Yo normalmente llevo puestos unos vaqueros y una camiseta, a veces me pongo una falda o un vestido pero sólo en verano. Nunca me pongo zapatos de tacón" - "Ja zazwyczaj noszę dżinsy i koszulkę, czasami ubieram spódnicę lub sukienkę, ale tylko w lecie. Nigdy nie ubieram butów na obcasie".
Zwróć uwagę, że imiesłów "puesto" funkcjonuje jak przymiotnik, czyli uzgadnia się z rzeczownikiem w liczbie i rodzaju, np. "llevo puesta una falda", "llevo puesto un jersey", "llevo puestas unas zapatillas", "llevo puestos unos calcetines".

Czasownik "ponerse" oznacza "wkładać coś na siebie", czyli "ubierać coś", w przeciwieństwie do czasownika "vestirse", który jak pamiętasz na pewno z poprzedniej części kursu oznacza "ubierać się" w sensie ogólnym.

Przeciwieństwem czasownika "ponerse" będzie w omawianym znaczeniu czasownik "quitarse", czyli np. "ponerse los pantalones" znaczy "włożyć spodnie", a "quitarse los pantalones" znaczy "ściągnąć spodnie".
"los zapatos de tacón" to "buty na obcasie"
A teraz spójrz na poniższy dialog w sklepie z odzieżą.

"En una tienda de ropa".

"Buenos días. ¿Qué desea?" - "Dzień dobry. Czego sobie pan/pani życzy?"
"Necesito unos pantalones" - "Potrzebuję (jakichś) spodni".
"¿Qué talla tiene usted?" - "Jaki rozmiar pan/pani nosi?"
"la talla" - "rozmiar"
Odpowiedź może być dowolna, np:

"La 40" - "Czterdziestka"
Sprzedawczyni może też zadać inne pytanie:

"¿De qué talla?" - "Jakiego rozmiaru?" (spodnie)
I wtedy odpowiedzią będzie:

"De la 40" - "Czterdzieści"

Sprzedawczyni może też zapytać o kolor, np:

"¿De qué color los quiere?" - "Jakiego koloru chce je pan/pani?" lub

"¿De qué color los prefiere?" - "Jakiego koloru je pan/pani woli?"
Przypominam, że "los" to zaimek dopełnienia bliższego, zastępujący "los pantalones".

Kilent/klientka może na przykład odpowiedzieć:

"Los quiero negros" - "Chcę je czarne".
"De esta talla tenemos sólo blancos" - "W tym rozmiarze mamy tylko białe".
"Pues, ¿puedo probarme los blancos?" - "Więc mogę przymierzyć (te) białe?"
"Sí, claro allí están los probadores" - "Tak, jasne, tam są przymierzalnie".
"¿Qué tal le quedan?" - "Jak leżą?"
Można też zapytać:

"¿Cómo le quedan?" i znaczy to to samo. Pamiętaj natomiast, że zaimek "le" odnosi się do "usted" i w zależności do kogo kierowane jest pytanie, to musi on ulec zmianie, np:

"¿Qué tal/cómo te quedan?" - "Jak na tobie leżą?"

Odpowiedzi mogą być różne, np:

"Me quedan bien" - "Dobrze (na mnie) leżą".
albo:

"Me quedan grandes" - "Są na mnie za duże".
"Me quedan pequeños" - "Są na mnie za małe".
"Me quedan anchos" - "Są na mnie za szerokie".
"Me quedan estrechos" - "Są na mnie za wąskie".

"ancho" - "szeroki"
"estrecho" - "wąski"

I na koniec jeszcze jedno pytanie o cenę:

"¿Qué precio tienen?" - "Jaką mają cenę?"
"el precio" - "cena"

"¿Puedo pagar con tarjeta?" - "Mogę zapłacić kartą?"
"la tarjeta de crédito" - "karta kredytowa"

"pagar" - "płacić"

Przyjrzyj się jeszcze poniższemu dialogowi:

"Perdone, ¿cuánto cuesta ese vestido?" - "Przepraszam, ile kosztuje ta sukienka?"
"Treinta y dos euros" - "Trzydzieści dwa euro".
"¿Y el blanco?" - "A biała?" ("sukienka" po hiszpańsku jest rodzaju męskiego)
"Noventa y dos. Es más caro, pero es mejor; es de seda" - "Dziewięćdziesiąt dwa. Jest droższa ale lepsza; jest z jedwabiu".
"la seda" to "jedwab", inne materiały po hiszpańsku to np.:
"la pana" - "sztruks"
"el algodón" - "bawełna"
"la fibra" - "włókno sztuczne"
"el cuero" - "skóra"
"la lana" - "wełna"

por ejemplo:

"la camiseta de algodón" - "bawełniana koszulka"
"los pantalones de pana" - "spodnie sztruksowe"
"la cazadora de cuero" - "kurtka skórzana"
"el jersey de lana" - "sweter wełniany"
W powyższym dialogu pojawiło się również stopniowanie przymiotników:

"más caro" oznacza "droższy"

Zawsze, gdy będziesz chciał utworzyć stopień wyższy przymiotnika, to dodaj do niego słówko "más", czyli "bardziej", por ejemplo:

"más gordo" - "grubszy"

"más guapo" - "przystojniejszy"

"más inteligente" - "inteligentniejszy"

Teraz, gdy chcesz porównać jedną rzecz lub osobę z drugą, to powiesz np:

"Pedro es más inteligente que Juan" - "Pedro jest inteligentniejszy od Juana".
"Luisa es más gorda que Marta" - "Luisa jest grubsza od Marty".
"Estos chicos son más guapos que aquellos" - "Ci chłopcy są przystojniejsi od tamtych".
Przymiotnik "bueno" ma stopień wyższy nieregularny, czyli "mejor" - "lepszy/a", choć istnieje forma regularna "más bueno", ale jest ona rzadko używana.

Por ejemplo:

"El jamón es mejor que el chorizo" - "Szynka jest lepsza od kiełbasy".
Przymiotnik "malo" - "zły" - ma również stopień wyższy nieregularny częściej używany od regularnego:

"más malo" - "peor" - "gorszy"

Por ejemplo:

"Este hotel es peor que aquel" - "Ten hotel jest gorszy od tamtego".
Natomiast stopnie wyższe od "grande" są dwa, jeden regularny "más grande" oznacza "większy", drugi nieregularny "mayor" oznacza "starszy wiekiem/stopniem".

"Mi abuela es mayor que la tuya" - "Moja babcia jest starsza od twojej".
"La tuya" to zaimek oznaczający "twoja", który w przeciwieństwie do znanego Ci już zaimka "tu" używany jest, gdy nie towarzyszy mu żaden rzeczownik.

Tak samo jest z przymiotnikiem "pequeño" - "más pequeño" oznacza "mniejszy", a "menor" - "młodszy".

"Mis hijos son menores que los tuyos" - "Moje dzieci są młodsze od twoich".
Poza stopniem wyższym istnieje także stopień niższy, który tworzymy za pomocą słówka "menos" - "mniej", np:

"Carmen y Juana son altas, sin embargo Juana es menos alta que Carmen" - "Carmen i Juana są wysokie, jednakże Juana jest mniej wysoka niż Carmen".
Po polsku tak nie powiemy, natomiast po hiszpańsku jak najbardziej.

"sin embargo" - "jednakże"

Stopień najwyższy przymiotników tworzymy dodając do stopnia wyższego rodzajnik określony, np.:


Por ejemplo:

"En este restaurante sirven la comida más cara de toda la ciudad" - "W tej restauracji podają najdroższe jedzenie z całego miasta (w całym mieście)".
Czasownik "servir" oznacza "serwować/podawać" i jest czasownikiem nieregularnym, należącym do tej samej grupy co "pedir" - w czasie odmiany "e" przechodzi w "i".

"Aquí está el parque más bonito de toda la región" - "Tutaj jest najpiękniejszy park z całego regionu".
Na koniec jeszcze chciałabym omówić tak zwany stopień równy.

Przy stopniu równym musisz pamiętać o trzech zasadach.

Spójrz na poniższe przykłady:

"Mi casa es tan bonita como la tuya" - "Mój dom jest tak (samo) ładny jak twój".
"Este restaurante no es tan bueno como aquel" - "Ta restauracja nie jest tak dobra jak tamta".
"Ella no trabaja tanto como tú" - "Ona nie pracuje tyle co ty".
"Marta no duerme tanto como Javier" - "Marta nie śpi tyle co Javier".
"Mis hijos no comen tantos helados como los tuyos" - "Moje dzieci nie jedzą tyle lodów co twoje".
"Yo trabajo tantas horas como vosotros" - "Ja pracuję tyle samo godzin co wy".
"Paco no gana tanto dinero como Javier porque no tiene tanta suerte como él" - "Paco nie zarabia tyle pieniędzy ile Javier, bo nie ma tyle szczęścia ile on".
"ganar dinero" - "zarabiać pieniądze"

Na podstawie powyższych przykładów chciałam Ci pokazać, że:

1. "Tan" używamy tylko z przymiotnikiem i przysłówkiem i jest ono nieodmienne.

2. "Tanto" w formie nieodmiennej używamy tylko z czasownikiem.

3. "Tanto/tanta/tantos/tantas" używamy z rzeczownikiem i z tym rzeczownikiem się uzgadniają.


To wszystko, co przygotowałam na tę lekcję. Zapraszam Cię bardzo serdecznie na następną lekcję, gdyż czekają tam na Ciebie kolejne ciekawe rzeczy, które jeszcze bardziej poszerzą Twoją znajomość języka hiszpańskiego. Jednak zanim rozpoczniesz naukę nowych tematów, nie zapomnij o ćwiczeniach do tej lekcji, które pomogą Ci utrwalić sobie powyższe zagadnienia.

¡Hasta luego!
Kasia